Aan fijnstof stel je je kind niet bloot

LEIDERDORP - De rijksweg A4 raast op negentig meter van daar waar de ingang van de nieuwe Brede School in Leiderdorp moet komen. Het is een herrie waar je tegen moet kunnen, maar volgens de bezorgde ouders Karin Laurens (46) en Loek Wagenaar (49) niet het ergste. „Het is vervelend dat we tegen elkaar moeten schreeuwen. Maar wat je hier niet ziet, is op lange termijn veel schadelijker. Als je alleen al ziet wat er in de huizen hier op het wasgoed en de kozijnen komt, en dan denkt dat je daar dichter bij zit en dat constant inademt. Daar wil je je kinderen niet aan blootstellen.” Vandaag spreekt de Tweede Kamer andermaal over de Wet Luchtkwaliteit. Strengere Europese wetgeving noopt Nederland tot maatregelen. Maar welke, voor wie, wanneer, waar, en waarom? De Kamer overweegt rond snelwegen een vaste minimale afstand in te stellen waarbinnen niet mag worden gebouwd. De vraag is alleen: wat is een veilige afstand? In ieder geval lijkt men het er over eens te zijn dat er snel maatregelen moeten komen voor kwetsbare bestemmingen, zoals scholen, ziekenhuizen, kinderopvang en seniorenwoningen. De twee ouders, vertegenwoordigers van de Vereniging Weg van de Snelweg, hebben inmiddels een archief over fijnstof met de omvang van een dorpsbibliotheek. „We weten er zo onderhand alles van. Maar dit is geen doen. Daarom zou je met duidelijke regels moeten komen: Als je zegt dat driehonderd meter de grens is, weet iedereen in Nederland waar hij aan toe is. Nu komen er telkens andere berekeningen.” Leiderdorp is geen op zichzelf staand geval. Omdat er wordt uitgegaan van zogenoemde grenswaarden, is het berekenen of een plek gevaarlijk is, een zaak van metingen en aannames. De ouders vechten al jaren een slechts door gevorderde wiskundigen nog te begrijpen cijferstrijd. Onlangs werd voor de rechter een slag gewonnen, waarop de gemeente met een nieuw rapport kwam. Dat rapport toont aan dat de plek wel aan de normen zou voldoen, en dat er toch een school kan komen. Ook dat rapport wordt weer bevochten. Cijferen over fijnstof blijft goochelen met gegevens: zondagen en werkdagen, meten vanaf de wegas of vanaf de wegrand, aannames over verkeer in 2015, meten bij regenachtig weer of op een tropische dag, enzovoorts, enzovoorts. De Gemeentelijke Gezondheidsdiensten in Nederland vinden daarom ook dat er een vaste afstand voor ‘gevoelige bestemmingen’ moet komen. Een woordvoerder van GGD Nederland legt uit: „De afstand tot de weg is vaak een betere voorspeller, dan de componenten op zich, omdat dit een maat is voor het hele mengsel van verkeersgerelateerde luchtverontreiniging. Uit onderzoek blijkt vooral dat het wonen en het naar school gaan op minder dan honderd meter van de snelweg, nadelig is voor de gezondheid.” Andere deskundigen, zoals Menno Keuken van TNO, zeggen dat het altijd lastig blijft iets te zeggen over veilige afstanden. Keuken: „In feite is het altijd een lokale afweging: wil je precies weten wat je waar kunt bouwen, zul je altijd de exacte gegevens moeten verzamelen. We rekenen met modellen tot een kilometer aan weerszijden van de weg. Het gaat erom om een zo veilig mogelijke situatie te maken.” De gemeente wacht de nieuwe procedure af, de ouders ook. Een kopzorg hebben ze al minder: de kwestie sleept inmiddels zo lang, dat hun eigen kinderen nooit naar de school langs de snelweg zullen gaan. Keuken: „Maar daar gaat het ons niet meer om. Het is jammer dat het zo moet. Al die uren die wij er aan kwijt zijn geraakt, al het geld dat al die rapporten heeft gekost. Was er een duidelijke regel, dan hadden we de afgelopen jaren heel wat tijd kunnen winnen.” Bron : Algemeen Dagblad 26-07 2007